Na czym polega naruszenie dóbr osobistych?
Dobra osobiste przysługują zarówno osobom fizycznym, jak i prawnym. Ich katalog jest przedstawiony w Kodeksie Cywilnym. Art. 23 wśród dóbr osobistych wymienia zdrowie, wolność, cześć, swobodę sumienia, wizerunek, tajemnicę korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukową, wynalazczą i racjonalizatorską, jednak nie jest to zamknięta lista. Dobra osobiste znajdują się pod ochroną prawną.
Czego możemy dochodzić?
Osoba fizyczna lub prawna, której dobra osobiste zostały naruszone w sposób bezprawny, może żądać:
- zaniechania dalszego naruszania dóbr osobistych,
- usunięcia skutków naruszenia np. w formie oświadczenia,
- zadośćuczynienia dla siebie lub np. wpłaty środków na organizację pozarządową.
W przypadku, gdy nasze dobra osobiste zostały naruszone, nie musimy udowadniać, że powielane informacje są niezgodne z prawdą.
Przykłady naruszeń dóbr osobistych znajdują się również w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Najnowsze wyroki rozciągają ich katalog m.in. o złą jakość powietrza w miastach, która uderza w zdrowie i wolność czy pamięć bliskiej osoby zmarłej.
A jakie koszty musimy ponieść w przypadku procesu o ochronę dóbr osobistych? Mówi o tym Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W przypadku jednego powoda i pozwanego obowiązuje nas stała opłata od pozwu wynosząca 600 zł. (art. 26). Nie ponosimy kosztów, gdy sprawa dotyczy patriotycznych tradycji zmagań z nazizmem i komunizmem i obejmuje kombatantów, ich potomków oraz organizacje, które zajmują się ochroną tych wartości.
Coraz więcej spraw o ochronę dóbr osobistych dotyczy działalności prowadzonej w Internecie, który jest niemal kopalnią pomówień i niesprawdzonych informacji.
Pamiętajmy o tym, że sprawy o naruszenie dóbr osobistych to nie sprawy o zniesławienie – tu konsekwencje dla osoby, dopuszczającej się tego czynu mogą być poważniejsze. Sprawca zniesławienia podlega odpowiedzialności z art. 212 Kodeksu Karnego i taki czyn jest zagrożony karą grzywny lub do 2 lat pozbawienia wolności.